Reuters агенттігі Украина ұсынған бейбіт келісім жобасының егжей-тегжейін жазды

Украина президенті Владимир Зеленский (оң жақта) мен Ресей президенті Владимир Путиннің суреттерінен коллаж

Бүгін, 2 маусымда Стамбұлда Украина мен Ресей өкілдері бейбітшілік келісімі жөніндегі келіссөзге келудің шарттары жөнінде кезекті рет кездеспек.

Осы кездесу қарсаңында Reuters ақпарат агенттігі Украина делегациясы Ресей жағына ұсынбақшы болып отырған бейбіт ұсыныстардың толық мәтінін жариялады.

Журналистер танысқан құжат "Келісім мен келіссөздер процесінің негізгі принциптері", "Келесі қадам – атысты тоқтатудың және мемлекет басшылары кездесуінің күн тәртібін келісу", "Атысты тоқтату", "Сенімді нығайту шаралары" және "Көшбасшылар кездесуі" деп аталатын бес бөлімнен тұрады.

Бірінші бөлімде келіссөздер принциптері атап жазылған. Мысалы, құрлықта, теңізде және әуе кеңістігінде кемінде 30 күнге атысты толық әрі сөзсіз тоқтату қажет деп көрсетілген. Бұл бітімнің сақталуын АҚШ-тың жетекшілігімен, үшінші елдердің қатысуымен бақылау ұсынылған.

Бұған қоса "бәрін бәріне" қағидасы бойынша тұтқын алмасу жөніндегі ұсыныс та бар.

Reuters агенттігінің хабарлауынша, мәтінде Киевтің бейтарап мәртебеден бас тартатыны және Украинаға Еуропа одағы мен НАТО-ға кіру мүмкіндігін сақтауға рұқсат берілетіні жайлы, оған қоса армия саны мен орналасуына шектеу қойылмайды, ел аумағында шетел әскері болуына да тыйым салынбайды деп жазылған.

Құжатта жер мәселесі атыс толық тоқтатылғаннан кейін ғана қарастырылсын деген ұсыныс айтылған. Сонымен бірге бұл мәселеде халықаралық қауымдастық 2014 жылғы ақпаннан бері Киевке бағынышты аймақ болудан қалған Украина жерлерін Ресейдің юрисдикциясында деп мойындамайтыны көрсетілген.

Оған қоса Киев Ресейге салынған санкцияларды кезең-кезеңімен алып тастау жайын қарастыруға болады, алайда оларды қайта енгізу мүмкіндігі сақталады дейді. Сонымен қатар, Ресейдің егеменді активтері репарациялар толық төленбейінше бұғаттаулы күйде қалады деп ескерткен.

Украина мен Ресей көшбасшыларының кездесуі бейбітшілік бітімінің негізгі тармақтарын келісудің шешуші шарты ретінде аталған.

Ал Ресей өз ұсыныстарының жобасын әлі жария еткен жоқ. Бұған дейін Ресей сыртқы істер министрлігі Украина бейтарап әрі [НАТО] блогынан тыс ел мәртебесіне ие болсын және орыс тілін қолдануға қатысты заңдардың күшін жойсын деген шартын айтқан болатын.

Бұдан бөлек, Мәскеу Киевтен Қырым аннексиясын және Украинаның Донецк, Луганск, Херсон мен Запорожье облыстарының басып алынған аймақтарын Ресей бақылайды деп ресми түрде мойындауын талап етіп отыр.

Reuters мәліметінше, Ресей мен Украина делегацияларының келіссөзі 2 маусым күні Мәскеу уақытымен сағат 13:00-де Стамбұлдағы Шыраған сарайында басталмақ. Украина президенті Владимир Зеленский Киев делегациясы кездесуге қатысатынын растады. ТАСС агенттігінің дерегі бойынша, Ресей делегациясы жексенбінің кешінде Түркияға барған.